Stempel - gigant :: Katalog Znaków Pocztowych

Stempel - gigant

W dniu 14 kwietnia w Jaworznie stosowano bardzo niecodzienny stempel okolicznościowy poświęcony II Międzynarodowym Mistrzostwom w Piłce Nożnej Halowej Drużyn Policyjnych Stowarzyszonych w IPA.

Na stemplu okolicznościowym oprócz hasła czy rysunku powinny znaleźć się dwa zasadnicze elementy: nazwa urzędu pocztowego w którym stempel jest stosowany oraz data stosowania, którą w przypadku stempli jednodniowych zapisuje się w formacie dd.mm.rrrr. (np. 18.05.2004.), zaś w przypadku datowników stałych z "kalendarzem" - zgodnie z normą ZN-PP-21004, czyli dd mm rr gg (np. 18 05 04 13, gdzie ostatni człon oznacza kolejną godzinę doby), czyli analogicznie jak dla zwykłych datowników urzędów pocztowych.

Wspomniany datownik okolicznościowy był stosowany w Urzędzie Pocztowym Jaworzno 1. Na stemplu nie ma jednak tej nazwy, wpisano jedynie samą nazwę miasta Jaworzno. Podobnie z datą - zamiast daty w określonym powyżej formacie jest podany zakres dat 14-16.04.2004 r. (prawdopodobnie jest to okres trwania imprezy, której poświęcony został kasownik).

Jak sprawa wygląda od strony formalnej? Projekty datowników są zatwierdzane przez Biuro Usług Pocztowych, obecnie w Dyrekcji Generalnej Poczty Polskiej, a do pierwszych dni maja w Centralnym Zarządzie Poczty Polskiej. W piśmie BUP/DE-5262/4/7 CZPP informuje Rejonowy Urząd Poczty w Katowicach o zatwierdzeniu przedstawionego projektu datownika, jednakże z zastrzeżeniem, iż w projekcie datownika data 14-16.04.2004r ma zostać usunięta, a data stosowania ma być poprawiona na 14.04.2004. Pismo nie wspomina natomiast o konieczności uzupełnienia nazwy urzędu pocztowego o jego numer. Jak widać na ilustracji odbitek stempla, poprawka daty nie została wprowadzona, tak więc datownik został wykonany i był stosowany wg projektu nie zatwierdzonego przez Biuro Usług Pocztowych.

Składając wniosek o stosowanie stempla okolicznościowego, wnioskodawca przedkłada projekt datownika w skali 1:1 oraz w skali 2:1, czyli dwukrotnie powiększony. Przyjmuje się, że średnica datownika okolicznościowego o kształcie koła bądź długość większej osi w przypadku elipsy nie powinny przekraczać 40mm. Datownik z Jaworzna ma natomiast średnicę aż 72 mm, tak więc po odbiciu na standardowej karcie pocztowej czy kopercie formatu C6 zajmuje prawie całą część przestrzeni adresowej. Można tylko przypuszczać, że kasownik miał mieć średnicę 36 mm, zaś zakład wykonujący datownik posłużył się powiększeniem projektu w skali 2:1 i stworzył stempel podwójnej wielkości.

Zdziwienie budzi fakt, że Rejonowy Urząd Poczty w Katowicach, pod który podlega UP Jaworzno 1, dopuścił do stosowania takiego "potworka", sporządzonego wg projektu nie zatwierdzonego przez CZPP i nie odpowiadającego przepisom pocztowym. Zadaniem datownika jest bowiem nie tylko skasowanie znaczków, ale również poświadczenie miejsca i daty nadania przesyłki. Tymczasem o przesyłkach ostemplowanych tym kasownikiem można powiedzieć tylko tyle, że zostały nadane w jednym z urzędów pocztowych w Jaworznie (w mieście tym jest osiem urzędów pocztowych) w okresie pomiędzy 14 a 16 kwietnia br.

Marek Jedziniak