W celu zapewnienia wysokiej jakości oraz możliwości personalizacji serwisu, strona www.kzp.pl oraz zawarte w niej elementy innych dostawców (np. google, facebook, reklamodawcy) wykorzystują pliki cookies, które są zapisywane na urządzeniu użytkownika. Użytkownik, który nie życzy sobie, aby pliki te były u niego zapisywane, może zmienić odpowiednie opcje swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji... Wyłącz ten komunikat
kzp
Nowy miesięcznik
filatelistyczny
już dostępny!
Biuletyn Filatelistyczny Profil KZP na Twitterze Profil KZP na Facebooku

Wyszukiwarka

Menu główne strony

Katalogi Wiadomości Informator Kalendarz Sklepy Linki Kontakt Biuletyn Kanał RSS Profil KZP na Twitterze Profil KZP na Facebooku

Katalogi

Znaczki FDC Całostki - kartki Całostki - koperty Całostki inne Datowniki okolicznościowe Erki okolicznościowe Poczty specjalne
Reklama
Nowe znaczki i całostki
Zaprzyjaźnione strony
Najnowsze roczniki
Zn
2024
Cp
2024
Do
2024
Er
2024
Ps
2024

Zn
2025

PERFOMETRREKLAMA

Jak to było z I Wystawą marek polskich?

Kompletowałem jakieś dokumenty, które onegdaj ze zbierackiego nawyku zachomikowałem, gdy w pewnym momencie - przeglądając kolejny Dziennik Urzędowy Ministerstwa Poczt i Telegrafów - natknąłem się na ten o I Wystawie polskich marek pocztowych 1. Nie wiem dlaczego, lecz przeczytałem go kolejny raz i naraz ... zdziwienie!

W treści podano: "Pierwsza wystawa polskich znaczków pocztowych otwarta została z inicjatywy Ministerstwa Poczt i Telegrafów i przy współudziale przedstawicieli klubu filatelistycznego.

Dnia 4 maja (podkr. wł.) o godz. 12 w południe w gmachu głównej poczty (hala przesyłkowa) Pan Minister Poczt i Tel. Hubert LINDE dopełnił uroczystego aktu, otwarcia wystawy treściwą przemową, w której między innemi wyraził nadzieję, że rezultat wystawy wywoła szerokie zainteresowanie się społeczeństwa polską pocztą, instytucją państwową tak doniosłego w życiu narodu znaczenia".

W pierwszym odruchu przyszła refleksja, a może w redakcji Dziennika był taki sam bałagan jak wśród urzędników tegoż ministerstwa i wstawili pierwszą lepszą datę z kalendarza? Przecież datę otwarcia wystawy w dniu 3 maja podają wszystkie kolejne katalogi, począwszy od "Podręcznika polskich znaczków pocztowych" 2. Odłożyłem problem na potem i trochę to trwało, aż do rozpoczęcia kompletowania dokumentów o wydanych przed laty znaczkach. Wpadł mi wówczas do ręki "Kurier Warszawski" z 4 maja 1919 r. I znów zdziwienie, bowiem czytam: "Wystawa marek pocztowych. Dziś, o godz. 11-ej przed południem, nastąpi otwarcie pierwszej wystawy polskich marek pocztowych, tudzież marek wojennych innych krajów, urządzonej przez ministerjum poczty, przy współudziale polskiego Tow. filatelistów. Wystawa mieści się w gmachu poczty. Wejście od ul. Wareckiej." 3 No i zaczęło się poszukiwanie dokumentów "za" i "przeciw" dacie 3 maja. W tym miejscu zaznaczę, że za datą 3 maja "świadczą" wyłącznie katalogi. A jakie mówią o innej dacie? W pierwszej kolejności przegląd wszystkich dostępnych wówczas czasopism filatelistycznych, a tam cisza ... W "Filateliście polskim" pierwsza wzmianka o wystawie ukazuje się w 1920 r. przy okazji omawiania przez W. Bernsteina dotychczas wydanych polskich znaczków 4. Artykuł ten nie jest pozbawiony bardzo negatywnej oceny tego, co działo się na terenie wystawy w związku z wydanymi znaczkami, lecz o dacie ani słowa.

Przeglądam wszystkie ukazujące się w tamtym czasie czasopisma oraz publikatory rządowe znajdując jedynie drobną notatkę w Monitorze Polskim o tym wydarzeniu 5. W innej gazecie znalazłem taką oto wiadomość: "W gmachu Ministerstwa Poczty i Telegrafji przy placu Wareckim odbyło się 22 marca 1919 pod przewodnictwem K. Tołłoczki 6 posiedzenie Komitetu projektowanej przez Ministerstwo, przy współudziale PTF, wystawy marek pocztowych" 7. Już w następnym numerze tej gazety czytamy: "W gmachu M.P. i T. ustalono nadruk marki pocztowej, która będzie sprzedawana na wystawie na rzecz Białego Krzyża" 8. I znów żadnej daty o terminie wystawy.

Poszukiwania przeniosłem do Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu. Panie pokazują mi afisz informujący o wystawie ( il. 1), jak i zdjęcie wykonane tamże.

Na afiszu uwidoczniona jest data 3 maja. Przypomniałem sobie lekcje z historii polski i anegdotę profesora Krywulta o tym, jak w ciągu jednego dnia złożono do laski marszałkowskiej i uchwalono ustawę. Była to ustawa "O święcie narodowym trzeciego maja" uchwalona 29 kwietnia 1919 r. (il. 2)

Kliknij, aby powiększyć
il. 1. Plakat wystawy.

Kliknij, aby powiększyć
il. 2. Strona z Dziennika
Praw Państwa Polskiego
z uchwaloną ustawą.

Wówczas przyszło zastanowienie, czy aby nie było tak, że wcześniej planowano otwarcie wystawy na dzień 3 maja, zamówiono afisz z tą właśnie datą lecz w związku z uchwaleniem, po tylu latach niewoli, święta narodowego, otwarcie przesunięto na 4 maja? Bowiem nikt przy zdrowych zmysłach nie odważył by się w tamtych czasach zakłócać powagi tak wielkiego święta !!!

Jakby nie dosyć tego, wystawa miała być czynna do 18 maja, jednak jak podaje cytowany wyżej Dziennik Urzędowy M.P. i T., "zamknięcie wystawy nastąpiło w dniu 21 maja b. r. i było poprzedzone zniszczeniem klisz i matryc do naddruków na markach wystawowych". Ta druga część zdania mija się z prawdą, o czym można przeczytać zarówno w artykułach Bernsteina, jak również w interpelacji poselskiej z października 1919 r., a wiele z tych dodatkowo wykonanych "cacek" można dziś zobaczyć w zbiorach naszych filatelistów 9.

Gwoli ścisłości należy dodać, że rozliczenie finansowe wystawy określa czasokres bilansowy od 2 maja do 22 maja, lecz nie oznacza to nic poza tym, iż wydatki i wpływy związane bezpośrednio np. z najmem sali, biletami wstępu, sprzedażą znaczków i innych walorów, zaewidencjonowano w tych właśnie dniach.

Nie można również przyjąć, że wystarczy sprawdzić najwcześniejszą datę ostemplowania, ponieważ ówcześni urzędnicy M.P. i T., stemplowali wszystko, co tylko im podsunięto, zgodnie z życzeniem kupującego. Tak na marginesie, ciekawym jaka jest znana najwcześniejsza ?

Należy zatem przyjąć, że dniem wypuszczenia do obiegu owych znaczków nie jest, jak dotychczas podawano 3 maja, lecz 4 maja 1919 r. 10

Stanisław Fołta


1 Dz. Urz. M.P. i T. z 1 lipca 1919 r., nr 9, poz. 13.

2 Komisja katalogowa PTF: "Podręcznik polskich znaczków pocztowych", s.106-107, Nowy Filatelista, Warszawa 1925.

3 "Kurier Warszawski" z 4 maja 1919 r., s. 122.

4 "Filatelista polski" z 1920 r., nr 8-9, s. 101-102.

5 Monitor Polski z 13 maja 1919 r.

6 inż. Kazimierz Tołłoczko, szef sekcji III (gospodarczej) Min. P. i T., odpowiedzialny za drukowanie i rozsyłanie znaczków pocztowych - p. artykuł "Taka jedna interpelacja".

7 "Poczta" z 1.04.1919 r.

8 "Poczta" z 7.04.1919.

9 St. Fołta, "Taka sobie jedna interpelacja", www.kzp.pl artykuły 2004 r.

10 Wówczas jeszcze nie respektowali urzędnicy Min. P. i T. ustanowionego prawa, bowiem w innym razie ogłosiliby fakt wypuszczenia w obieg tych znaczków, a tak się nie stało.

Informacje

Opracowanie strony, szata graficzna, kod HTML, skrypty PHP i JavaScript, style CSS: Marek Jedziniak.

Wykorzystanie jakichkolwiek materiałów z tej strony możliwe tylko za zgodą autora serwisu.

Wydrukowano z serwisu k@talog znaków pocztowych www.kzp.pl
zamknij