80-lecie Straży Granicznej

2008.04.18. 11:50

Straż Graniczna - formacja typu policyjnego (cywilno-wojskowa), która ochrania granice kraju i sprawuje nadzór nad ruchem granicznym.

Oprócz strefy przygranicznej dotyczy to także portów lotniczych i morskich.

Funkcjonariusze wyposażeni są w nowoczesny sprzęt do obserwacji terenu, pojazdy do poruszania się na lądzie, w wodzie i w powietrzu w każdych warunkach, urządzenia do kontroli bagażu i do wykrywania fałszywych dokumentów. W pracy (np. przy wyszukiwaniu narkotyków) pomagają specjalnie szkolone psy.

Ochrona granic Rzeczpospolitej w XX wieku

W 20-leciu międzywojennym, kiedy powołano do życia Straż Graniczną, Polska zaledwie od kilku lat istniała jako niepodległe państwo po ponad 100 latach rozbiorów. Szczególnie wschodnia granica z nowopowstałym Związkiem Radzieckim była strefą wyjątkowo niespokojną. Władze Rzeczpospolitej wciąż poszukiwały struktur, które zapewniłyby zarówno bezpieczeństwo granic jak i kontrolę przepływu towarów i osób przez granice. Do wybuchu II wojny światowej taką rolę pełniły różne formacje, najczęściej o charakterze wojskowym. Na wschodzie był to np. utworzony w 1924 r. Korpus Ochrony Pogranicza. Granice północna, południowa i zachodnia, bardziej stabilne, wymagały raczej cywilnego charakteru służby, co jednak zmieniło się pod koniec lat 20. XX w. Na skutek napiętej sytuacji politycznej w kontaktach z Niemcami i Czechosłowacją 22 marca 1928 r. prezydent Ignacy Mościcki w miejsce dotychczasowej Straży Celnej powołał więc Straż Graniczną, podległą trzem ministerstwom: Skarbu, Spraw Wewnętrznych i Spraw Wojskowych, która funkcjonowała do 1939 r.

W latach PRL-u kontrolę nad zabezpieczeniem granic przejęły Wojska Ochrony Pogranicza. W 1990 r. zastąpiono je ponownie Strażą Graniczną nadając jej mniej wojskowy charakter.

Wejście Polski do Unii Europejskiej spowodowało zmiany w ruchu granicznym. Wschodnia granica Polski stała się jednocześnie zewnętrzną granicą Unii, którą należało uszczelnić, szczególnie jeśli chodzi o przemyt narkotyków, broni oraz nielegalną migrację. Z przystąpieniem do UE wiąże się włączenie do strefy Schengen. W grudniu 2007 r. została w Polsce zniesiona kontrola na granicach morskich i lądowych z krajami Schengen, a od 30 marca 2008 r. również na lotniskach. Przynależność do strefy oznacza, oprócz swobodnego przekraczania granic, także współpracę krajów członkowskich w dziedzinie bezpieczeństwa, jednolite przepisy i dostęp do wspólnej bazy danych.

Nowy znaczek i koperta Pierwszego Dnia Obiegu FDC

Z okazji jubileuszu utworzenia Straży Granicznej Poczta Polska wyemitowała znaczek z motywem granicznego słupa w biało-czerwone pasy z godłem narodowym. Na kopercie FDC umieszczono zdjęcie archiwalne przedstawiające reprezentację Straży Granicznej w dniu Święta Niepodległości 11 listopada 1929 r. w Warszawie. Zdjęcie pochodzi ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Pile, w którym można znaleźć wiele pamiątek dokumentujących pracę Straży Granicznej z terenów nadnoteckich. Emisji towarzyszy datownik okolicznościowy stosowany w Urzędzie Pocztowym Warszawa 1.

Podstawowe dane emisji:

autor projektu:	Jerzy Skakun
ilość znaczków:	1
wartość:	2,10 zł
nakład:	500.000 szt.
technika druku:	offsetowa
format znaczka:	31,25 x 39,5 mm
papier:	fluorescencyjny
arkusze sprzedażne:	po 20 znaczków
data obiegu:	22 marca 2008 r.

źródło: Poczta Polska