Isfahan - miasto dzieci polskich

2008.06.27. 10:14

Isfahan - miasto w środkowym Iranie u podnóża gór Zagros, od końca XVI w. do poł. XVIII w. pełniło funkcję stolicy.

Ośrodek rzemieślniczy słynący z wyrobu pięknych dywanów, wyrobów metalowych, ceramiki (ozdobne kafle, mozaiki). Atrakcją turystyczną są wspaniałe zabytki (pałace, mosty) z okresu rządzącej w tym czasie imperium perskim dynastii Safawidów.

Kontakty Iran - Polska

Choć Iran (dawniej Persja) to odległy kraj, to jednak już od czasów renesansu polscy władcy nawiązywali kontakty z władcami perskimi, głównie w sprawach wojskowych, aby wspólnie walczyć z Turcją, i chociaż plany te nie były realizowane, to udawało się przynajmniej rozwijać handel. Perskie dywany i broń godne były królewskich skarbców.

Ponadto działali w Persji polscy misjonarze, a od czasów zaborów emigrujący z ojczyzny naukowcy, inżynierowie, lekarze i wojskowi. Od 1926 r. działało w Teheranie Stowarzyszenie Polaków w Persji "Polonia".

Lata II wojny światowej

Podczas II wojny światowej wraz z tworzącą się armią gen. Andersa z terenów Związku Radzieckiego przyjechały do Iranu tysiące uchodźców, w tym ogromna liczba małych dzieci, najczęściej sierot z terenów kresów wschodnich. Dla ok. 13 tys. polskich dzieci, które nie umarły podczas podróży z wycieńczenia i chorób, ten kraj stał się na kilka lat domem, a przede wszystkim azylem, dzięki któremu mogły przeżyć wojnę. Do Isfahanu w latach 1942-1945 trafiło 2590 dzieci w wieku poniżej 7 lat. Stworzono dla nich liczne placówki wychowawczo-opiekuńcze: przedszkola, szkoły, sanatorium. Pod koniec wojny grupy dzieci wraz z opiekunami ewakuowano do innych krajów: Nowej Zelandii, Libanu, Indii, Meksyku, Palestyny, krajów afrykańskich. Większość uchodźców nie wróciła już nigdy do ojczyzny.

O epopei polskich uciekinierów przypomniała w 2005 r. wystawa IPN "Ocaleni z >nieludzkiej ziemi<. Losy uchodźstwa polskiego z ZSRS w latach 1942-1950", a także wydana w Londynie zbiorowa praca "Isfahan, miasto polskich dzieci". O losie Polaków w Iranie przypominają też tamtejsze cmentarze oraz tablice pamiątkowe.

Nowy znaczek i koperta Pierwszego Dnia Obiegu FDC

Poczta Polska wyemitowała znaczek upamiętniający smutne, dramatyczne i zapomniane na uboczu głównych wydarzeń lat II wojny światowej losy polskich sierot, choć jednocześnie budujące ze względu na pomoc, ofiarowaną przez władze i społeczność perską. Na znaczku widać jedno z uratowanych dzieci, Przemka Stojakowskiego, na tle dywanu perskiego z umieszczonym centralnie godłem Polski. Dywan utkany w 1944 r. był dziełem polskich uczennic szkoły zawodowej w Isfahanie. Na kopercie FDC ornament z architektury charakterystycznej dla Isfahanu sąsiaduje z listą nazwisk polskich dzieci, które los rzucił do Iranu. Datownik okolicznościowy tej emisji stosowany będzie w Urzędzie Pocztowym Warszawa 1.

Podstawowe dane emisji:

autor projektu:	Maciej Jędrysik
ilość znaczków:	1
wartość:	2,40 zł
nakład:	400.000 sztuk
technika druku:	offsetowa
format znaczka:	31,25 x 39,5 mm
papier:	fluorescencyjny
arkusz sprzedażny:	po 16 znaczków
data obiegu:	10 czerwca 2008 r.

źródło: Poczta Polska