120 rocznica powstania Muzeum im.Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem

2009.02.04. 08:56

Z okazji 120 rocznicy założenia Muzeum Poczta Polska w Nowym Sączu wydała okolicznościową kartkę pocztową i pamiątkowy stempel filatelistyczny, które można zakupić na Poczcie Głównej w Zakopanem przy ul. Krupówki 20.

Tytus Chałubiński (ur. 29 grudnia 1820 w Radomiu, zm. 4 listopada 1889 w Zakopanem) - polski profesor patologii, wybitny lekarz, miłośnik przyrody. Był współtwórcą Towarzystwa Tatrzańskiego i jednym z pierwszych badaczy przyrody tatrzańskiej. Na jego cześć nazwano Wrotami Chałubińskiego jedną z przełęczy w głównej grani Tatr. Popularyzator Zakopanego, w dużym stopniu przyczynił się do rozwoju tej miejscowości.

Należał do ludzi o szerokich horyzontach i wszechstronnych zainteresowaniach, zarówno w zakresie nauk humanistycznych jak i przyrodniczych. Był z wyboru lekarzem, zaś z zamiłowania przyrodnikiem. Zajmował się badaniem tatrzańskich mchów. Na jego cześć nazwano gatunki bruzdnic: Peridinium chalubinskii i Chalubinskia tatrica. Rozpropagował w Polsce turystykę tatrzańską. Był wielkim przyjacielem i opiekunem górali. W czasie wypraw w Tatry często towarzyszył mu Sabała. Pomnik ich obu stoi w centrum Zakopanego, u zbiegu ulic Chałubińskiego i Zamoyskiego.

Idea założenia Muzeum Tatrzańskiego zrodziła się w roku 1888 w gronie przyjaciół Tytusa Chałubińskiego, którzy pragnęli uczcić jego zasługi jako odkrywcy wartości leczniczych Zakopanego, wybitnego warszawskiego lekarza, uczonego i społecznika, wielkiego miłośnika Tatr i góralszczyzny. Aby zrealizować ten pomysł, założyciele powołali Towarzystwo Muzeum Tatrzańskiego im. Dra Tytusa Chałubińskiego. Jednym z zadań Towarzystwa było szukanie środków, sposobów urządzenia i rozwoju muzeum. Najstarsze zbiory, na które składały się kolekcje: botaniczna, geologiczna, zoologiczna oraz etnograficzna i zaczątek biblioteki, zgromadzone zostały drogą darów i kupna całych kolekcji z rąk prywatnych zbieraczy. Pierwsza ekspozycja mieściła się w wynajętym przez Towarzystwo, nieistniejącym już dziś domu przy Krupówkach. Lata osiemdziesiąte XIX w. to początki powstawania pierwszych kolekcji rzemiosła i sztuki ludowej. Okazy etnograficzne gromadzili wówczas: Róża z Potockich hr. Raczyńska, Maria i Bronisław Dembowscy, Zygmunt Gnatowski. Z czasem ich kolekcje trafiły do Muzeum Tatrzańskiego.

Wiesław Mochnacki