Kościoły Drewniane Ziemi Gliwickiej - Kościół Najświętszej Maryi Panny w Łączy

2018.01.03. 07:20

Koło Zainteresowań PZF "Gliwicki Klub Kolekcjonerów" wyemitowało kolejną kartkę pocztową z serii "Kościoły drewniane Ziemi Gliwickiej". Prezentuje ona kościół pw. Najświętszej Maryi Panny z Łączy k. Gliwic.

Niezachowany do dziś drewniany, XV-wieczny kościół, znajdujący się niegdyś we wsi Łącza w województwie śląskim. Dnia 30.01.1994 ok. godz. 18.30 kościół zaczął się palić i pomimo błyskawicznej akcji ratowniczej spłonął. Konserwator zabytków nie zgodził się na odbudowę świątyni, więc drewniane ściany zostały rozebrane i na jego miejscu powstała nowa świątynia pod tym samym wezwaniem, konsekrowana 9.09.2000 r.

Pierwsze wzmianki w źródłach historycznych, dotyczących kościółka, pochodzą z 1447. Kościół był konsekrowany w 1490 r. Na przełomie XVI i XVII wieku zamieniono go czasowo na zbór protestancki. Od początku XVIII w. stanowił filię kościoła parafialnego w Rachowicach. 1 lipca 1959 r. dekretem Kurii Biskupiej w Opolu utworzono parafię Bojszów, w której Łącza stanowiła filię. Do 1698 kościół nosił wezwanie św. Marcina, następnie św. Jana Chrzciciela, a od roku 1929 - Narodzenia NMP i św. Marcina.

Ostatni kształt kościoła pochodził z końca XV wieku. Zbudowany został w południowej części wsi, na wzniesieniu pośród cmentarza. Był orientowany, drewniany, konstrukcji zrębowej z nieociosanych okrąglaków. Prezbiterium było kwadratowe, prosto zamknięte, z przylegającą od północy zakrystią. Nawa na rzucie zbliżonym do kwadratu była szersza i wyższa od prezbiterium. W późniejszym czasie od zachodu dostawiono do nawy wieżę konstrukcji słupowej, nie związaną z korpusem. Dachy kościół miał dwuspadowe, strzeliste, gontowe. Kościół posiadał cenne zabytki, m.in. gotycką rzeźbę Madonny z Dzieciątkiem z początku XV wieku. Ołtarz boczny od południa był pseudogotycki z XX wieku z wczesnogotycką rzeźbą Matki Boskiej z Dzieciątkiem z ok. 1425 r., Ołtarz główny - barokowy pochodził z 1666 roku, poświęcony został w 1675 roku. W środkowej części umieszczony był tryptyk malowany na deskach zapewne z XVI lub XVII wieku, przemalowany w późniejszych czasach. W środku była postać Matki Boskiej z Dzieciątkiem na złotym tle. Na skrzydłach po lewej stronie była św. Katarzyna Aleksandryjska i św. Małgorzata, po prawej stronie zaś św. Barbara i św. Dorota. W górnej kondygnacji były obrazy: św. Marcina z żebrakiem z datą 1666 r. i sygnaturą, na skrzydłach św. Piotr i św. Paweł. Antepedium było kamienne sarkofagowe.

Oprócz kartki pocztowej zostanie wydany również znaczek personalizowany. Znaczek będzie kasowany datownikiem dziennym z datą bieżącego miesiąca.

Więcej informacji można uzyskać pod nr telefonu: 533 804 646 lub e-mail: stabul@interia.pl

Władysław Gębczyk