115 lat Esperanta w Gliwicach

2024.06.02. 21:44

Polski Związek Esperantystów Oddział Gliwice serdecznie zaprasza na wernisaż wystawy "115 lat Esperanta w Gliwicach 1909 - 2024", który odbędzie się w dniu 6 czerwca 2024 r. o godz. 17.00 w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Gliwicach, ul. Kościuszki 17.

Pierwsze informacje o działalności esperantystów w Gliwicach (wtedy Gleiwitz) ukazały się w "Germana Esperantisto" z 1909 roku. Grupa miłośników języka Esperanto, zaproponowanego światu przez Ludwika Zamenhofa, postanowiła spotykać się na regularnych spotkaniach klubowych. Od maja 1909 spotkania pod przewodnictwem Antona Skorupy odbywały się w każdy poniedziałek w hotelu "Victoria".

Oddział Polskiego Związku Esperantystów w Gliwicach powstał 12 kwietnia 1962 roku. W kolejnych latach następuje rozkwit ruchu esperanckiego. W latach 80-tych gliwicki oddział liczy ok. 400 członków. W 1982 roku powstaje jedyny w Polsce kabaret esperancki "AMUZO" (Zabawa). Współtwórcą kabaretu działającego przez wiele lat była doc. Czesława Bandrowska. W 1987 roku po Światowym Kongresie Esperanta w Warszawie, w gliwickim EMPiK-u obchodzono 100-lecie esperanta. Na osiedlu Obrońców Pokoju nadano nazwy ulicom: L. Zamenhofa i Esperantystów. W Gliwicach odbył się w 1996 r. XXVIII Ogólnopolski Kongres Esperantystów, a w 1997 roku została zorganizowana pierwsza Gliwicka Randka Użytkowników i Praktyków Esperanta (GRUPE). W ubiegłym roku odbyła się po raz 25-ty. W 1999 r. Oddział Gliwicki PZE zorganizował w Gliwicach XIV Światowy Kongres Ekumeniczny.

Członkowie naszego oddziału pełnili odpowiedzialne funkcje w strukturach władz naczelnych związku. W latach 1997-2007 funkcję przewodniczącego Polskiego Związku Esperantystów pełnił Stanisław Mandrak, a siedziba Zarządu Głównego PZE została przeniesiona do Gliwic. W roku 2013 Stanisław Mandrak zostaje ponownie wybrany przewodniczącym Zarządu Głównego PZE i pełni tę funkcję do 2016 r. W tym też roku funkcję przewodniczącego Zarządu Głównego obejmuje inny członek Oddziału. Gliwickiego - Aleksander Zdechlik i pełni ją do roku 2019.

Dla upamiętnienia rocznicy 115-lecia Esperanta w Gliwicach Oddział Gliwicki PZE przygotował w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Gliwicach okolicznościową wystawę. Z tej okazji we współpracy z Gliwickim Klubem Kolekcjonerów zostały wydane walory filatelistyczne: kartka okolicznościowa, datownik pocztowy i okolicznościowy znaczek pocztowy. Również z tej okazji został wyemitowany bon kolekcjonerski o symbolicznym nominale 115 Marek Gliwickich.

115 jaroj de Esperanto en Gliwice

La unuaj informoj pri esperantistoj en Gliwice (tiama Gleiwitz) aperis en "Germana Esperantisto" en la 1909 jaro. Grupo de amikoj de lingvo Esperanto, proponita al la mondo de Ludoviko Zamenhof, decidis pri regulaj renkontiĝoj. Sub la gvido de prezidanto Anton Skorupa oni decidis renkontiĝi jam de majo 1909, en ĉiu lundo, en la hotelo "Victoria".

Filio de Pola Esperanto Asocio estis fondita la 12an de aprilo 1962 jaro. En la sekvaj jaroj okazas disvolvo de esperanta movado. En 80aj jaroj de pasinta jarcento filio nombras ĉ. 400 anoj. En la jaro 1982 oni fondis la unuan esperantistan kabaredon "AMUZO"-n kies kunfondinto estis ĝia estrino doc. Czesława Bandrowska. En la jaro 1987 post Jubilea Esperantista Kongreso en Varsovio en glivice’a klubo EMPiK oni festis 100-jaran jubileon de la lingvo. En la kvartalo al Pacbatalantoj oni nomumis du stratojn: nome L. Zamenhof kaj Esperantistoj. En Glivice en la jaro 1996 okazis 28-a Pola Esperanta Kongreso, kaj en la jaro 1997 okazis la unua Glivice’a Rendevuo de Uzantoj kaj Praktikantoj de Esperanto (GRUPE). Pasintjare ĝi okazis jam 25-an fojon. En la jaro 1999 okazis XIV Monda Ekumena Kongreso. Anoj de nia Filio okupis gravajn postenojn en la strukturoj de nia Asocio. En la jaroj 1997-2007 kiel prezidanto de Pola Esperanto Asocio estis elektita Stanisław Mandrak kaj sidejo de la Ĉefa Estraro estis translokita al Gliwice. En la jaro 2013 Stanislaw Mandrak denoove estas elektita kiel prezidanto de la Ĉefa Estraro de PEA kaj funkcias ĝis la jaro 2016 kiam anstataŭis lin alia ano de nia filio - Aleksander Zdechlik. Lia agado daŭras ĝis la jaro 2019

Por memorigi la 115-an datrevenon de Esperanto en Gliwice loka filio de PEA preparis en la urba biblioteko porokazan ekzpozicion. Samtenpe kune kun la Glivice’a Klubo de Kolektantoj oni preparis filatelaĵojn: speciala porokaza poŝtkarto, poŝtstampo kaj poŝtmarko. Ankaŭ estis preparita speciala monbileto je simbola valoro 115 Glivice’aj Steloj.

Więcej informacji można uzyskać pod nr telefonu:

533 804 646 lub e-mail: stabul@interia.pl

660 427 967 lub e-mail: stanislaw.mandrak@gmail.com

Władysław Gębczyk