65. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego

2009.09.10. 20:31

W tym roku mija 65. rocznica wielkiego zrywu patriotycznego Polaków, głównie mieszkańców Warszawy, skierowanego przeciwko niemieckiemu okupantowi.

Ta zainicjowana i kierowana przez Armię Krajową wyzwoleńcza walka zbrojna, do której włączyły się także inne organizacje podziemne, powszechnie poparta przez ludność cywilną stolicy, miała na celu przypomnienie światu, że serce naszej Ojczyzny bije, że "jeszcze Polska nie umarła". Ważną rolę w tym narodowym zrywie odegrały dzieci i młodzież, którym co roku, podobnie jak ich starszym kolegom, warszawiacy składają hołd w kwaterze powstańczej na warszawskich Powązkach.

I znów walczy dzielna stolica... ("Hymn Śródmieścia")

Powstanie wybuchło 1 sierpnia 1944 roku o godzinie 17.00, zwanej godziną W. Miała to być krótkotrwała walka wyszkolonych jednostek AK, lecz przerodziła się ona w powszechny zryw mieszkańców, umęczonych bombardowaniami, masowymi aresztowaniami, ulicznymi egzekucjami, wywózkami i łapankami, udręczonych brakiem żywności, wody i mieszkań. Powstanie ogarnęło dzielnice lewobrzeżnej Warszawy: Śródmieście, Stare Miasto, Żoliborz, Wolę, Powiśle, Mokotów, Sadybę i Ochotę. Ludność cywilna lewobrzeżnej i prawobrzeżnej Warszawy organizowała zaplecze dla walczących oddziałów powstańczych.

Choć na "tygrysy" mają visy... ("Pałacyk Michla")

Największą bolączką walczących był brak broni i amunicji. Źródła podają, że w chwili wybuchu powstania tylko 10 procent walczących miało broń, a zapasy amunicji jedynie na dwa-trzy dni. Inaczej było z Niemcami: liczący około 15 tysięcy garnizon niemiecki stacjonujący w Warszawie został natychmiast powiększony do 25 tysięcy. W rezultacie przeciwko powstańcom rzucono około 50 tysięcy doskonale uzbrojonych żołnierzy niemieckich, którzy dysponowali m.in. potężnymi działami, wyrzutniami pocisków rakietowych, bronią pancerną i lotnictwem szturmowym. Mimo to powstańcy walczyli dzielnie i zaskakująco długo, bo dwa miesiące. Najcięższe walki toczono na Starym Mieście, Śródmieściu, Mokotowie i Woli. Z pomocą powstańcom przyszli alianci, którzy od 4 sierpnia do 21 września organizowali zrzuty amunicji i żywności. Nie zawsze trafiały one w ręce walczących Polaków, często przejmowali je Niemcy. W przeciwieństwie do aliantów, do pomocy powstańcom nie włączyły się wojska radzieckie, stacjonujące na prawym brzegu Wisły, czyli na Pradze.

Nie zgnębi nas zdradziecki wróg... ("Hymn Śródmieścia")

Powstanie nie miało szans na zwycięstwo i ostatecznie upadło 2 października. Pokazało jednak rodakom, że duch narodu żyje, a światu - że dla wolności Ojczyzny Polacy, niezależnie od wieku, gotowi są poświęcić życie. Cena, jaką musiano zapłacić za dwa miesiące nadziei, była wielka: zdziesiątkowana walkami ludność, miasto zrównane z ziemią.

Nowy znaczek i koperta Pierwszego Dnia Obiegu FDC

W hołdzie powstańcom Poczta Polska wprowadziła do obiegu znaczek w bloku, na którym umieszczono zdjęcie płonącego Prudentialu (aut. fot. Sylwester "Kris" Braun), najwyższego w ówczesnej Warszawie (drugiego pod względem wysokości w Europie, 66 m, 16 pięter) budynku angielskiego towarzystwa ubezpieczeniowego, silnego punktu oporu Niemców. W czasie powstania walczono o niego zaciekle. Na bloczku znajduje się słynny znak Polski Walczącej. Na kopercie FDC zamieszczono zdjęcie przedstawiające powstańców pochylających się nad kartką, być może meldunkiem powstańczym lub listem dostarczonym przez Pocztę Powstańczą. Emisji towarzyszy datownik okolicznościowy stosowany w Urzędzie Pocztowym Warszawa 1.

Kartka pocztowa

Oprócz znaczka Poczta Polska wydała także kartkę pocztową z nadrukiem opłaty, na której znajdują się zdjęcia pokazujące codzienne życie powstańczej Warszawy. W projektach wykorzystano fotografie ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego.

Podstawowe dane emisji:

autor projektu:	Paweł Myszka
autor datownika:	Kazimierz Bulik
autor rytu:	Przemysław Krajewski
ilość znaczków:	1 w formie bloku
wartość:	3,75 zł.
nakład:	300.000 sztuk
technika druku:	stalorytnicza i rotograwiurowa
format znaczka:	31,25 x 43 mm
format bloku:	90 x 70 mm
papier:	fluorescencyjny
data obiegu:	1 sierpnia 2009 r.

źródło: Poczta Polska

Wygląd znaczków wprowadzonych do sprzedaży może różnić się od projektów przedstawianych w zapowiedziach.